Hieronder wordt een overzicht van de (mutaties in) decentralisatie- en integratie-uitkeringen gemeentefonds gegeven.
DU Verhoging taalniveau statushouders
In aanloop naar het nieuwe inburgeringsstelsel hebben Rijk en gemeenten bestuurlijke afspraken gemaakt over de versterking van het taalniveau van statushouders die nog onder huidige Wet inburgering vallen. Het kabinet stelt € 40 miljoen beschikbaar aan gemeenten voor de periode 2019/2020. Met deze extra middelen wordt tevens beoogd dat gemeenten zich oriënteren op de regierol inburgering, zodat een soepele overgang naar het nieuwe stelsel wordt bevorderd. Arnhem ontvangt in 2019 en 2020 € 183.000. Tot 2021 hebben we te maken met een inhaalslag van statushouders die onvoldoende zijn ingeburgerd. De komende periode willen we investeren op het verhogen van het taalniveau zodat nieuwkomers een betere kans hebben op betaalde arbeid. De onderhandelingen met het Rijk gaan meer tijd vragen, we verwachten dan ook een vertraging met de invoering van de Wet Inburgering, wat niet ten goede komt van de integratie van nieuwkomers. De middelen zijn dan ook nodig om de achterstand op inburgering niet nog meer te vergroten.
DU Kinderen in een AZC
In de septembercirculaire 2018 zijn gemeenten geïnformeerd dat zij vanaf 2019 volledig verantwoordelijk worden voor de organisatie en financiering van jeugdhulp, inclusief de jeugd-ggz, aan kinderen in een AZC. Hiervoor is € 3 miljoen landelijk structureel uitgenomen uit de algemene uitkering en apart gezet in een DU. Met de meicirculaire wordt er vanaf 2020 ook structureel middelen vanuit het Ministerie van VenJ toegevoegd. Dit leidt tot middelen voor Arnhem van € 127.000 jaarlijks (DU van € 165.000 minus uitname uit de algemene uitkering van € 38.000).
DU Landelijke voorziening vreemdelingen
Rijk en gemeenten hebben samenwerkingsafspraken gemaakt voor de ontwikkeling van de Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (LVV) waar vreemdelingen zonder recht op verblijf of rijksopvang begeleid worden naar een bestendige oplossing voor hun situatie, waarbij hen onderdak wordt geboden. Er wordt vanuit de algemene uitkering € 16,5 miljoen herverdeeld in combinatie met extra door het Rijk beschikbaar gestelde middelen van € 12 miljoen. Verdeling vindt plaats op basis van de gemiddelde bezetting van de voorziening per gemeente. Arnhem krijgt per saldo € 449.000 in 2019, € 136.000 in 2020 en € 58.000 in 2021. Samen met het Rijk werken gemeenten toe naar 8 Landelijke Vreemdelingen Voorzieningen (waaronder Arnhem-Nijmegen). De middelen zijn bestemd voor de opvang en doorontwikkeling van de bed, bad en broodvoorziening en de noodopvang van uitgeprocedeerde asielzoekers.
DU Geweld hoort nergens thuis
Voor het programma 'Geweld hoort nergens thuis' wordt voor de jaren 2019-2021 een vergoeding van € 75.000 per jaar beschikbaar gesteld. De onlangs geactualiseerde regioaanpak zal projectmatig samen met de regiogemeenten gedurende 3 jaar kunnen worden uitgevoerd.
Begin 2019 is een deel al besteed aan de projectkosten voor de ontwikkeling van de nieuwe regioaanpak. Op dit moment loopt de (interne) werving voor een regionaal projectleider met een opdracht voor 2,5 jaar voor 24 uur/week. Kosten die voortvloeien uit activiteiten van deze projectleider (denk bv aan: ontwikkelen dader- of plegersaanpak, regionale deskundigheidsbijeenkomsten) kunnen ook door deze extra middelen worden gedekt.
DU Vrouwenopvang
Met ingang van 2018 is deze DU structureel verhoogd met € 2,5 miljoen per jaar voor de opvang van slachtoffers van huiselijk en eergerelateerd geweld zonder eerdere verblijfsstatus en die vanwege hun slachtofferschap een verblijfsvergunning kunnen aanvragen of hebben aangevraagd. De middelen vanaf 2019 zijn in de meicirculaire aangekondigd. Arnhem ontvangt hiervoor jaarlijks € 81.000 extra.
DU Basisregistratie Personen (BRP-straat)
Vanwege de wijziging van de taakverdeling tussen de operationele BRP-straten wordt de verdeling van de DU gewijzigd. Arnhem ontvangt daarom € 52.000 extra vanaf 2019.
Taakmutatie verhoging leeftijdsgrenzen gezinshuizen
In navolging van de afspraak om vanaf 1 juli 2018 pleegzorg standaard te verlengen wanneer een pleegkind 18 jaar wordt, worden momenteel afspraken uitgewerkt over verruiming van de verlengde jeugdhulp voor kinderen in gezinshuizen. Vooruitlopend op de precieze afspraken worden extra financiële middelen aan het jeugdhulpbudget toegevoegd, oplopend tot structureel € 11,4 miljoen in 2023. In Arnhem zal deze afspraak ook tot extra kosten leiden die nog niet in de ramingen zijn meegenomen, voorgesteld wordt daarom deze middelen aan het beleidsveld toe te voegen.
Taakmutatie invoering Wet verplichte ggz
Met ingang van 1 januari 2020 treedt de Wet verplichte ggz in werking. Deze wet vervangt de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen en regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg in de GGZ. Een belangrijke verandering is dat verplichte zorg straks ook buiten een GGZ-instelling opgelegd kan worden en dat de essentiële voorwaarden voor deelname aan de maatschappij in het zorgplan worden meegenomen. Vanaf 2020 wordt daarom structureel € 20 miljoen toegevoegd aan het gemeentefonds. Voor Arnhem betekent dit € 220.000 in 2020, oplopend naar € 226.000 vanaf 2023. Gezien de te verwachte extra kosten wordt voorgesteld deze middelen naar het beleidsveld over te hevelen. Daarbij resteert naar verwachting nog een knelpunt, zie ook hoofdstuk 3 Inhoudelijk perspectief (Meedoen in een socialer Arnhem, WMO en jeugdzorg, WvGGZ).
Taakmutatie middelen rijksvaccinatieprogramma
Het Rijksvaccinatieprogramma wordt wettelijk verankerd in de Wet publieke gezondheid (Wpg). Met deze wetswijziging wordt een deel van de uitvoering van het Rijksvaccinatieprogramma onder bestuurlijke verantwoordelijkheid van de gemeenten gebracht. Het jaar van invoering daarvan is 1 januari 2019. Om die reden worden nu de middelen hiervoor structureel overgeheveld naar het gemeentefonds. Arnhem ontvangt jaarlijks circa € 287.000.
Taakmutatie middelen toezicht en handhaving kinderopvang en gastouderopvang
Het Ministerie van SZW en de VNG hebben afgesproken dat vanaf 2019 vanuit de decentralisatie
uitkering Voorschoolse voorziening peuters € 10 miljoen beschikbaar wordt gesteld voor de toezicht en handhaving op kinderopvang en gastouderopvang. De komende tijd kijkt het ministerie samen met de VNG en de GGD GHOR hoe de middelen voor de gastouderopvang doelmatig besteed kunnen worden. Arnhem ontvangt jaarlijks circa € 118.000.
Taakmutatie middelen toezicht en handhaving kwaliteit peuterspeelzalen
Vanwege de extra kosten die samenhangen met de uitbreiding van de taak van de GGD door de aanpassing van het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie worden extra middelen aan het gemeentefonds toegevoegd. Ten gevolge van deze aanpassing zal de GGD onder meer moeten toezien op de uitvoering van voorschoolse educatie op de locatie. Dit betekent dat de middelen zijn gericht op extra toezicht en handhaving. Arnhem ontvangt jaarlijks € 19.000.