Hieronder volgt een toelichting op de kostensoorten en een beschrijving van de mate waarin deze beïnvloedbaar zijn.
Volledig te beïnvloeden
Goederen en diensten
Op deze kostensoort wordt de inhuur van extern personeel verantwoord en inkoop van goederen. Inhuur van externen is een breed begrip: het kan gaan om de inhuur van een vervanger van een medewerker met een langdurige ziekte of die met zwangerschapsverlof is (capaciteit) of inhuur van een medewerker met specifieke kennis die binnen de organisatie niet voorhanden is. Door niet in te huren kan direct worden bespaard. Derhalve is deze kostensoort aan te merken als volledig te beïnvloeden.
Beperkt te beïnvloeden
Belastingen
Te betalen belastingen zijn nauwelijks te beïnvloeden doordat ze vaak een wettelijk vastgestelde grondslag hebben.
Salarissen
Op deze kostensoort worden de salariskosten en de sociale lasten verantwoord van het personeel dat in dienst is bij de gemeente Arnhem. Bij het beëindigen van een activiteit kunnen op basis van de vigerende wet- en regelgeving de salariskosten van deze medewerkers worden afgebouwd. Dit is een langdurig proces en er ontstaan bijna altijd frictiekosten.
Subsidies en gemeenschappelijke regelingen
Dit betreffen de subsidies die wij verstrekken en de bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen. Subsidies en bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen zijn niet zomaar af te bouwen.Voor subsidies geldt dat middelen pas alternatief kunnen worden aangewend op het moment dat de subsidiebeschikking afloopt. Op de hoogte van subsidies kan de gemeente via de verordening grotendeels zelf sturen. Voor jaarlijks terugkerende subsidies wordt een extra jaar als niet beïnvloedbaar aangemerkt. De instelling kan zo tijdig op wijzigingen inspelen. De kosten zijn beperkt beInvloedbaar. Bijdragen aan samenwerkingsverbanden kunnen niet zonder extra kosten eenzijdig door de gemeente worden afgebouwd (tenzij de afspraken hiervoor specifieke mogelijkheden bieden).
Uitkeringen
Dit betreffen de uitkeringen die Arnhem verstrekt voor leerlingenvervoer, de WWB, de WMO en onderdelen van de bijzondere bijstand. Door middel van gemeentelijk beleid kan er enigszins gestuurd worden. Aangezien het veelal openeinde regelingen betreffen, is de afhankelijkheid van externe factoren, zoals de economische omstandigheden groot. Derhalve zijn deze uitgaven beperkt te beïnvloeden.
Overige goederen en diensten (verrek overig)
Op deze kostensoort worden kosten geboekt, zoals de door de gemeente te betalen motorrijtuigenbelasting, huren en pachten, kantoorartikelen, drukwerk, arbokosten, onderhoudskosten. Aan de afname van deze producten en diensten liggen veelal contracten ten grondslag, derhalve zijn de kosten hiervan beperkt te beïnvloeden.
Nauwelijks te beïnvloeden
Kapitaallasten (investeringen)
Investeringen leiden tot kapitaallasten (rente en afschrijving). Bij het bepalen van de beïnvloedbaarheid van deze lasten onderscheiden we twee soorten kapitaallasten In de eerste situatie heeft de investering reeds plaatsgevonden en zijn de lasten niet meer te beïnvloeden. In de tweede situatie betreffen het investeringen waarvoor een bestuurlijk voornemen bestaat. Bij deze voorgenomen investeringen is er alleen beïnvloedbare ruimte indien er nog geen contractuele verplichtingen zijn aangegaan en de reeds begrote middelen alternatief aangewend kunnen worden.
Mutaties voorzieningen
De hoogte van voorzieningen is gebaseerd op vastgestelde normen en eisen. Grondslag hiervoor zijn bijvoorbeeld onderhoudsplannen en openstaande dubieuze debiteuren. De mutaties zijn altijd op basis van besluitvorming in bijvoorbeeld de jaarrekening.
Overboeking balans
Dit betreffen met name dotaties aan voorzieningen. Dit zijn veelal periodieke bedragen die in een voorziening worden gestort met als oogmerk het saldo op enig moment in de toekomst aan te wenden voor het doel waar de voorziening oorspronkelijk voor gevormd is. In sommige gevallen kunnen de dotaties beïnvloed worden door op basis van raadsbesluit het kwaliteitsniveau van het doel van de voorziening aan te passen.
Overdrachten
Het betreft hier met name overdrachten aan gemeenschappelijke regelingen. Bijdragen aan samenwerkingsverbanden kunnen niet zonder extra kosten eenzijdig door de gemeente worden afgebouwd (tenzij de afspraken hiervoor specifieke mogelijkheden bieden).
Rente en dividend
Op deze kostensoort worden de rentekosten geboekt die betrekking hebben op aangetrokken leningen. Deze leningen zijn over het algemeen in het verleden aangetrokken en derhalve zijn de rentekosten pas weer beïnvloedbaar op het moment dat er geherfinancierd moet worden of een nieuwe lening wordt getrokken.
Overig
Dit betreffen vooral stelposten in de begroting, waaraan nog in te vullen bezuinigingstaakstellingen ten grondslag liggen. Dit zijn al reeds besloten bezuinigingen en derhalve niet te beïnvloeden.
Doorbelasting uren
Diverse afdelingen schrijven uren, deze uren worden bijvoorbeeld doorbelast naar externe partijen en naar projecten en investeringen. Deze uren zorgen voor goed financieel inzicht en daarom is deze post beperkt beïnvloedbaar.