Bedragen x € 1.000

Totaal benodigde weerstandscapaciteit

Totaal beschikbare weerstandscapaciteit

Er vindt een herziening van de verdeelmodellen sociaal domein plaats. Dit heeft effect voor de verdeling van de gelden over gemeenten op deze domeinen. Voor Beschermd wonen heeft dit het grootste effect omdat de verdeling nog op historische gronden plaatsvindt, gericht op de omvang en spreiding van het aanbod zoals onder de AWBZ is ontstaan, verdeeld over centrumgemeenten. Om de transformatie van de zorg te ondersteunen zullen de middelen niet langer aan de centrumgemeenten, maar aan alle gemeenten op basis van een objectief verdeelmodel verdeeld gaan worden. Het financieel effect van de nieuwe modellen kan nog niet worden vastgesteld. Naar verwachting wordt het verdeelmodel in 2021 ingevoerd. Dit bedrag is een voorlopige inschatting die bijgesteld zal en kan worden op het moment dat hierover meer informatie bekend is.

In september 2018 heeft het college, op basis van nieuwe onderzoeksrapporten over de veiligheid in de Nieuwe Haven, geconcludeerd dat de conflicterende gebruiksvormen (industrie, recreatie en wonen) daar een veiligheidsrisico vormen. Er is besloten een aantal korte termijn maatregelen te nemen. Voor de lange termijn wordt een visie opgesteld, waarin verschillende gebruiksscenario's voor de Nieuwe Haven, tegen elkaar zullen worden afgewogen.
Het risico bestaat dat er gekozen wordt voor een scenario voor de Nieuwe Haven waarbij kosten moeten worden gemaakt.

Mogelijk kan de gemeente Arnhem niet voldoen aan een resterende afnameplicht van 80.000 m3 grond uit het gronddepot aan de Oude Veerweg. Gemeente is met de grondbank de verplichting aangegaan 100.000 m3 grond af te nemen voor project Westervoortsedijk Dijktrace. Uiteindelijk is 20.000 m3 binnen het project toegepast. De bestemming van gronddepot vervalt en bebouwing zal plaatsvinden. Afhankelijk van het kunnen vinden van geschikte toepassingsmogelijkheden voor de grond zal er sprake zijn van kosten van afvoer.

Het budget groot onderhoud wegen kent een structureel tekort van EUR 485k waarvoor eerder dit jaar geen ruimte in de begroting voor is gevonden. Het risico dat hiermee ontstaat is een verwachte kapitaalvernietiging over een periode van 10 jaren van EUR 2,8 miljoen.

De afgelopen jaren is de volledige uitvoeringsketen voor participatie getransformeerd: het Centrum Activerend Werk, de ontwikkeling van Scalabor, het regionaal Werkgeversservicepunt en de ontwikkeling in de wijken, met de Teams Leefomgeving en de sociale wijkteams. De uitvoeringsorganisatie staat nog voor een enorme slag, deze is absoluut noodzakelijk om (I) als volwaardige toekomstbestendige partner te functioneren in de keten en (II) de ambities te kunnen realiseren. Slag die gemaakt moet worden:
• De Arnhemmer centraal stellen, vanuit de volledige breedte van zijn leefomgeving
• Vanuit werk, inkomen en zorg te kijken wat nodig is en de ‘regie’ te nemen op participatie
• De inwoner op weg naar werk te volgen en supporten en nazorg te bieden voor een duurzaam resultaat
Dat stelt compleet andere vragen / eisen aan de medewerkers en de wijze van organiseren. Daarom is het noodzakelijk om te investeren in een cultuuromslag, opleiding en coaching van medewerkers, goed werkende ondersteunende systemen, tijdelijke inhuur en mobiliteit van medewerkers die de ontwikkeling niet kunnen / willen volgen. Dat laatste vraagt een zeer proactieve aanpak waar nu al op wordt ingezet, boventalligheid wordt zoveel mogelijk voorkomen. Met eigen en externe expertise is in beeld gebracht wat de benodigde investering zou kunnen zijn. Daaruit komt een bandbreedte naar voren, die wordt vooral bepaald door de frictiekosten. In de begroting wordt voorgesteld om rekening te houden met € 6,1 miljoen aan frictiekosten. Het verschil met ten opzichte van de berekende maximumvariant aan frictiekosten wordt opgenomen als risico (€ 7,5 miljoen).

Het risico bestaat dat de gemeente de deelneming Scalabor als gevolg van een toekomstig negatief resultaat zal moeten afwaarderen. Mogelijke oorzaken:
• onvoldoende verandervermogen binnen het werkbedrijf leidt tot onvoldoende resultaten op het punt van arbeidsontwikkeling, doorstroming naar werk en financiële resultaten;
• onvoldoende benutting SW-werkplekken en onvoldoende rendabel maken van een SW-werkplek;
• onvoldoende inkoop P-wet trajecten (inwoners met een bijstandsuitkering) door gemeenten. Het bedrijfsplan Scalabor biedt arbeidsontwikkeldiensten aan voor inwoners die een beroep doen op ondersteuning vanuit de Participatiewet;
• onvoldoende aanbod van werk, oorzaken: 1. gemeente koopt groen en schoonmaak liever elders in, 2. mogelijke beperkingen in het aanbestedingsrecht;
• overige gemeenten zouden ervoor kunnen kiezen om na 3,5 jaar geen nieuwe DVO af te sluiten met Scalabor. Ook op dit onderdeel zal de gemeente de feitelijke ontwikkelingen volgen.

Arnhem heeft invloed op de ontwikkeling van de uitkeringslasten. Het volgen van de landelijke lijn op de uitkeringslasten is onderdeel van de ambitie van het college. Daarnaast wordt in de prognose voor het jaar 2023 rekening gehouden met een maximaal tekort van 6%. De ambitie is ambitieus. Over de afgelopen jaren heeft Arnhem de landelijke lijn wat betreft bijstandsontwikkeling niet weten te halen. Het risico is daarmee aanwezig dat Arnhem ook in de toekomst achter blijft op de landelijke ontwikkeling. Dit heeft gevolgen voor het saldo tekort op BUIG. Het maximale risico dat Arnhem loopt is, middels de vangnetregeling gemaximaliseerd. Op basis van de huidige cijfers bedraag het maximale risico voor 2019 € 2,3 mln.
Dit risico heeft een directe relatie met risico BUIG Budgetbijstelling door het Rijk (bij budgetbijstellingen muteert ook het maximaal eigen risico op BUIG)

Ten behoeve van de dekking van de organisatieontwikkeling W&I is in de Perspectiefnota 2020-2023 rekening gehouden met terugvordering van betaalde BTW op re-integratie. Op basis van gerechtelijke uitspraken zijn nieuw perspectieven ontstaan voor het terughalen van betaalde BTW op re-integratie activiteiten. Arnhem heeft voor de jaren 2010 t/m 2018 nog de mogelijkheid BTW op deze activiteiten terug te vorderen. Op basis van de terugvordering over boekjaar 2009 is ingeschat dat dit bedrag uitkomt op circa € 900.000. Bij de voorlopige berekening over 2010 is het beeld dat er nagenoeg niks kan worden teruggevorderd. Dit in verband met het feit dat over inburgering te weinig BTW is afgedragen. Het risico bestaat daarmee dat deze ingeschatte dekking voor de organisatieontwikkeling volledig wegvalt.

Budgetmutaties door het Rijk kunnen grote effecten hebben op het resultaat BUIG voor Arnhem. Het voorlopig budget voor jaar T wordt rond eind september van het jaar T-1 bekend gemaakt. Vervolgens stelt het Rijk, via de nader voorlopige budgetten (mei jaar T), dit budget bij. Het definiteve budget voor het jaar T wordt in september van het jaar T bekend gemaakt. Gezien het feit dat Arnhem geen invloed heeft op de budgetverdeling en budgethoogte is dit een niet beïnvloedbaar risico. De hoogte van budgetbijstelling is afhankelijk van de conjuncturele ontwikkelingen en beleidseffecten van het Rijk. Op voorhand is hierdoor geen goed onderbouwde berekening te maken van het risico. Ook op basis van de ontwikkelingen in het verleden is geen vast patroon te herleiden welke gehanteerd kan worden voor de bepaling van het risico. 2019 laat, sinds de invoering van het nieuwe verdeelmodel in 2015, voor het eerst een negatieve budgetbijstelling zien van ruim 3% (nader voorlopig budget 2019 t.o.v. voorlopig budget). Voor het definitieve budget wordt het risico ingeschat dat de negatieve bijstelling kan opleven 5%. Op basis van de de huidige cijfers komt het risico daarmee uit op circa € 1 miljoen.

Voor het opvangen van resultaten in de Bedrijfsvoering is de BR Bedrijfsvoering ingericht. Met deze BR moeten resultaten op De Connectie, frictiekosten als gevolg van afbouw formatie overheadafdelingen en andere incidentele afwijkingen op personeel worden opgevangen. Het risico bestaat dat de BR op termijn niet voldoende is c.q. wordt gevoed vanuit te verwachten voordelen van De Connectie.

De begroting van de BVO De Connectie kent een aantal onzekerheden dat een risico vormt:
• overige risico's die samenhangen met de Connectie (maximaal financieel gevolg € 2.300.000,-)
• BTW: Het risico op kostprijsverhogende BTW als gevolg van de verzelfstandiging van De Connectie. (maximaal financieel gevolg €170.000)
• Frictie: risico op frictiekosten als gevolg van: boventalligheid; wegvallen dienstverlening aan De Connectie; afbouw formatie door harmonisering. (ongekwantificeerd)
• Desintegratie Huisvesting: risico als gevolg van leegstaande panden doordat De Connectie een andere vestigingsplaats kiest. (ongekwantificeerd)
• Outputfinanciering: risico dat de invoering van outputfinanciering een hogere bijdrage voor Arnhem tot gevolg heeft. (ongekwantificeerd)

Minder overhead-dekking als gevolg van marktconforme tarieven voor verzelfstandigde onderdelen en derden.

Grondexploitatieprojecten

Grondexploitatieprojecten in voorbereiding

Totaal

Grote projecten niet zijnde grondexploitatie

Totaal benodigde weerstandscapaciteit grondexploitatie

Er zijn maatregelen in voorbereiding om de oplopende kosten van zorg te beperken en terug te dringen. Deze maatregelen en de beperkte tijd voor de implementatie daarvan gaan als vanzelfsprekend gepaard met een bepaalde mate van onzekerheid.

2

5

Alhoewel we beter in staat zijn de volume ontwikkeling te monitoren en te prognosticeren, gaan prognoses altijd gepaard met een bepaalde onzekerheid. Daarbij worden op verschillende onderdelen positieve ontwikkelingen geconstateerd, maar zien wij tevens kritische ontwikkelingen zoals rondom het abonnementstarief. Tot slot heeft een beperkte procentuele afwijking gelet op de omvang van de budgetten een aanzienlijke financiele impact.

5

5

De jeugdzorglasten en de kosten WRV (wonen, rollen en vervoer) zijn in Turap 2-2019 als incidenteel aangemerkt. In Turap 2-2019 is daarbij als overweging opgenomen dat er beleidskaders komen waarmee deze kosten op termijn omgebogen kunnen worden. Het risico bestaat dat de op te stellen beleidskaders vertraging oplopen of in zijn geheel niet worden vastgesteld. Indien dit zich voordoet bestaat het risico dat de kosten alsnog structureel worden.

2

5

Het Rijk bereidt een aanpassing van het huidige woonplaatsbeginsel in de Jeugdwet voor. Deze aanpassing van het woonplaatsbeginsel betreft met name jeugdigen die nu in een voogdij-instelling verblijven of verlengde jeugdzorg hebben. Het verblijfsadres van de gemeente vóórdat de jeugdige de instelling betrad, wordt dan bepalend voor de gemeente die (financieel) verantwoordelijk is. Nu is dat nog de gemeente waar de voogdij-instelling staat.
Het Rijk koerst daarbij obv. recente info aan op 1 januari 2021 en gaat tevens uit van een 'big bang' scenario, dat wil zeggen een omslag in woonplaatsbeginsel voor alle betrokken bestaande cliënten. Deze aanpassing heeft daarom een omvangrijke eenmalige (administratieve) overdracht van jeugdige cliënten tussen gemeenten tot gevolg, benevens financiële herverdeeleffecten, zowel budgettair als qua zorglasten. Recent zijn de eerste doorrekeningen van het CBS van de herverdeeleffecten van deze zorglasten voor gemeenten beschikbaar gekomen. Hoewel deze dus nog voorlopig en indicatief van aard zijn, zou Arnhem er op basis van deze eerste berekeningen per saldo (dus budgettaire en zorgeffecten tezamen genomen) afgerond € 1,7 miljoen op achteruit gaan. Verder is in de extra eenmalige lasten van de (administratieve) cliëntenoverdracht tussen gemeenten van het Rijk geen financiële compensatie te verwachten. De huidige praktijk van overdracht tussen gemeenten laat echter nu al zien dat hier zeer veel tijd en inspanning mee gemoeid kan zijn. Extra te verwachten kosten pm

3

5

In de MJPB 2018-2021 zijn de aannames van de businesscase Beschermingsbewind/BooM herijkt op basis van ervaring die is opgedaan, van het aanbestedingstraject BooM en de Arnhemse trend (afnemende toename) van aantal inwoners in beschermingsbewind. De aannames zijn in de MJPB 2019-2022 ongewijzigd gebleven. Bijzondere bijstand voor beschermingsbewind is een openeinderegeling. Het risico blijft bestaan dat de aantallen inwoners in beschermingsbewind voor wie bijzondere bijstand wordt verstrekt, hoger zijn dan verwacht. Voor het maximaal risico is met 10% van het budget Beschermingsbewind/BooM gerekend.

5

3